महाराष्ट्र सरकारने जाहीर केले आहे की मुंबई आणि नवी मुंबईला जोडणाऱ्या भारतातील सर्वात लांब सागरी पुलावर, अटल सेतूवर, इलेक्ट्रिक वाहनांना टोलमुक्त सुविधा मिळणार आहे. ही सवलत राज्य परिवहन महामंडळाच्या इलेक्ट्रिक बसांसह खाजगी कंपन्यांच्या इलेक्ट्रिक गाड्यांनाही लागू होणार आहे.
मुंबई : महाराष्ट्रात शाश्वत वाहतुकीला प्रोत्साहन देण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलण्यात आले आहे. राज्य सरकारने जाहीर केले आहे की इलेक्ट्रिक वाहनांना (EVs) आता भारतातील सर्वात लांब सागरी पूल, अटल सेतू (पूर्वी मुंबई ट्रान्स हार्बर लिंक – MTHL म्हणून ओळखला जाणारा) वर टोल भरावा लागणार नाही, म्हणजे ही टोलमुक्त सुविधा असणार आहे.
हा निर्णय महाराष्ट्र सरकारच्या “Green Energy” प्रोत्साहन देणाऱ्या उपक्रमाचा एक भाग आहे. अधिकाऱ्यांनी शुक्रवारी याची पुष्टी केली असून, महाराष्ट्र नागरी विकास विभागाने याबाबत अधिकृत अधिसूचना जारी केली आहे. या सूटचा लाभ इलेक्ट्रिक चारचाकी वाहने आणि इलेक्ट्रिक बसांना मिळणार असून, यात राज्य परिवहन महामंडळाच्या गाड्यांसह खाजगी ऑपरेटर्सच्या बसांचाही समावेश आहे.
या निर्णयामुळे राज्यात ईव्ही स्वीकारण्याचा वेग वाढण्याची अपेक्षा आहे, कारण या टोलमुक्त सुविधा मुळे वाहनधारकांचा खर्च कमी होईल आणि इलेक्ट्रिक वाहतूक अधिक किफायतशीर ठरेल. यामुळे पर्यावरणपूरक वाहतूक प्रणाली निर्माण करण्याच्या राज्य सरकारच्या प्रयत्नांना मोठी चालना मिळेल.
उद्योग तज्ज्ञांनी या निर्णयाचे स्वागत केले असून, यामुळे महाराष्ट्रातील वाढत्या ईव्ही पर्यावरणाला चालना मिळेल असे त्यांनी म्हटले आहे. या धोरणामुळे ऑपरेशनल खर्च कमी झाल्याने खाजगी वाहनमालक आणि व्यावसायिक फ्लीट ऑपरेटरसाठी इलेक्ट्रिक वाहने अधिक किफायतशीर ठरण्याची अपेक्षा आहे.
पर्यावरणपूरक वाहतुकीकडे वाहनधारकांचा कल वाढवण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने ऐतिहासिक निर्णय घेतला असून, राज्यातील काही प्रमुख मार्गांवर इलेक्ट्रिक वाहनांना (EVs) संपूर्ण टोलमुक्त सुविधा देण्यात आली आहे. या मार्गांमध्ये अतल सेतू, मुंबई-पुणे एक्सप्रेसवे तसेच नागपूर-मुंबईला जोडणारा समृद्धी महामार्ग यांचा समावेश आहे. ही सवलत २२ ऑगस्ट २०२५ पासून लागू करण्यात आली आहे.
महाराष्ट्र सरकारने घेतलेला हा निर्णय महाराष्ट्र मोटार वाहन कर कायदा, १९५८ अंतर्गत लागू करण्यात आला आहे. यासोबतच, यावर्षी ३१ जानेवारी रोजी जारी केलेल्या आदेशात आंशिक बदल करण्यात आला आहे. त्या पूर्वीच्या आदेशानुसार, २१.८ किलोमीटर लांबीच्या मुंबई ट्रान्स हार्बर लिंक अर्थात अटल सेतू आणि त्याच्या संपर्क मार्गांवरून प्रवास करणाऱ्या सर्व श्रेणीतील वाहनांवर टोल आकारण्यात येणार होता. मात्र, आता इलेक्ट्रिक वाहनांसाठी या टोल आकारणीला अपवाद करण्यात आला आहे.
सार्वजनिक हित लक्षात घेऊन, मे महिन्यातच राज्य गृह विभागाने इलेक्ट्रिक कार आणि इलेक्ट्रिक बस यांना टोलमुक्त सुविधा देण्याचा निर्णय घेतला होता. या निर्णयामुळे पर्यावरणपूरक वाहतुकीला चालना मिळेल आणि ईव्ही वाहनधारकांना आर्थिक दिलासा मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली गेली होती. अखेर, नव्या अधिसूचनेद्वारे या निर्णयाची अंमलबजावणी करण्यात आली असून अटल सेतूवरील दोन प्रमुख टोल प्लाझा – शिवाजी नगर आणि गव्हाण येथे ही सवलत प्रत्यक्षात लागू करण्यात आली आहे. या उपक्रमामुळे हरित वाहतूक धोरणाला बळ मिळणार असून, राज्य सरकारच्या शाश्वत विकासाच्या उद्दिष्टाकडे आणखी एक महत्त्वाचे पाऊल टाकले गेले आहे.
अटल सेतु बद्दल : अटल सेतूचा उल्लेख करताना हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की हा पूल जानेवारी २०२४ मध्ये उद्घाटन करण्यात आला. तो दक्षिण मुंबईतील शिवडीला नवी मुंबईतील न्हावा शेवा यांच्याशी जोडतो. प्रवासी तसेच व्यावसायिक वाहतुकीसाठी हा पूल अत्यंत महत्त्वाचा दुवा ठरला असून, मुंबईच्या वाहतूक नेटवर्कसाठी एक प्रमुख जीवनवाहिनी बनला आहे. २१.८ किलोमीटर लांबीचा हा पूल भारतातील सर्वात लांब सागरी पूल असून, त्यापैकी जवळपास १६.५ किलोमीटर भाग समुद्रावर आहे. सहा लेन असलेल्या या पुलाचे डिझाइन उच्च वेगाने प्रवास करण्यासाठी करण्यात आले आहे, ज्यामुळे दैनंदिन प्रवासी आणि लांब पल्ल्याचे प्रवासी यांचा प्रवास वेळ लक्षणीयरीत्या कमी झाला आहे.
🚨 Maharashtra Govt Announces Toll-Free Travel For Electric Vehicles On Atal Setu. pic.twitter.com/oN8tFA9fA7
— Gems (@gemsofbabus_) August 23, 2025